- 842
- 2
達魯瑪克傳統領袖(頭目夫人)
- 字幕列表
-
ko tamali ka siya Maicoso ka swaVeday, ekwdra kaingoli ka esiya Moni ka twalai ki Lavelrenga lawa ki Latalavala ki tomoli ka Tanobake twlalake tamali ka Maicoso我的父親叫Maicoso霧台人,我的祖母叫Moni是Lavelrenga嫁給Latalavala叫Tanobake的我的祖父,生下我爸爸Maicoso。
-
la ko tinali ka siya Dredres ko e kaingoli ka siya eAlayomw kwadra tomoli ka siya (la marimoro tomoro...)我媽媽叫Dredrese,外婆叫Alayomw(忘了外公的名字)
-
kwani naganeli ka lo ikaiyako Veday ka siya Aroai amiya nakwa lo ikai ko Lrabwa ka Maleveleve amiya nakoa在霧台部落他們稱我Aroai,在大武部落,他們叫我Maleveleve
-
e si sa kelanga nako Taromak ka teaanga Maleveleve madalame kai swTaromak siya Maleveleve (si改la) Maleveleve laiyanga teaanakwa kwdra naganeli到了達魯瑪克部落就只叫我Maleveleve,他們比較喜歡這個名字所以只稱呼我 Maleveleve
-
kota tamiya taka kota ka arodradrekai ka eyakai twalaita kawai lo soso kai tarwarodranga twalaita kawai e Daroalin siya Labalaba kwadra daedae miyasi我們泛魯凱,老人家述說,我們是來自小鬼湖(Daroalin)叫Labalaba的地方
-
la mwa kawai Taromak ki Labaliyoso e laiya, mwa kawai Lrabwa ki Larakerake, mwa kawai ʼOnogo ki Ladoroa往達魯瑪克的家名是Labaliyoso,往霧台的家名是Larakerake,往萬山的家名是Ladoroa
-
mwa kawai Kindavang ki Lathangirada, mwa kawai Thaiman ki Laekarela, mwa kawai e Babangela ki e Laʼakaroko往多納的家名是Lathangirada, 往那瑪夏家族名是Laekarela, 往卑南的家名是La'akaroko
-
laiya kwdra e sosowa ki tarwarodrangnga si e lo ki ʼalaʼalangeta ka la tiyalalay kwdra e tarwarodranga loiirobo ka據老人家敘述傳統領袖家族的婚禮時,老人家會聚在一起
-
la maʼelaelata tamatwalalaizata ka ngodradrekai si lo ki ʼalaʼalangta ka taliyalalay在討論傳統領袖家族的結禮時,會討論泛魯凱的淵源
-
la ai kwadra sabara lay singisin si bai dolodolo mita ka yakai dadadane聘禮的部份會分配給各家族當家的人
-
e wabai mita ka Labaliyoso Taromak la bai Kindavan la bai e swaʼOnogo la bai Thaiman la bai Babangela分給Labaliyoso達魯瑪克家族、分給多納家族、分給萬山家族、那瑪夏、分給卑南家族
-
e miniya kaivai e kakwakwazaneta ka ngodradrekai ceela lo e (madredresengeta改madredreseng), takatakanga amiya mita ka so Taromak這是魯凱族的文化,其他各家族見面的時候,都說達魯瑪克人是我們的兄長
-
makolodro mita kai e swatalikai eʼ akainiya kwdra lo masososo其他各家族談論的時候會說,達魯瑪克人是值得敬畏
-
miniya kaivai tamiyaneta ki ta takadravaneta takiyosakengeta soTaromak madraw akilringaw實際上達魯瑪克確實是如此,受到很大的尊榮
-
問：sa kelangaso Taromak mwacengcengdra wa kwalaobota amiyaso si問：妳來到達魯瑪克的時候,你說正逢部落發生火災
-
la dra athagili e kai tacekecekela nomi la ikakwaso si kalalekete e akase ikai ki daane ki kai swaʼeden si amani kwadra waililoko naiya cekele問：當初,妳如何在短時間內讓家族穩定起來,並且帶領我們的族人
-
e ya~sa tawkelakelako因為 ta kwalaolaobota si sa tawkelakelako yakai nako kwadra e tarwarodranga kwadra siya siya ʼeleng答：我剛到的時候剛發生火災,部落當時有老人通靈媒
-
siya iligi amiyata lo mikakwakwata, e lo mikakwata ka omase wadawlo idra e siya ʼeleng si la~ki ʼelaelata la~kawriva mita我們有狀況或有惑時,會請問通靈媒的人,他就會告訴我們要怎麼作
-
eene, yakai kai siziya walrihailrihaita si lo kitomangata是的,現在有信主的,也在做禮拜;但是,如有發生什麼事件
-
lo kiasalrisi kai laganeli lalakeli, twlalakenganako la~mwadringai我生過孩子,我的孫子、我的孩子被拜拜後好起來了
-
la mani kwadra ʼelalanga kikai kaivai la tomota kai yakai na thili na e inae e idra talalibi ka他(靈媒)去告訴我們在山邊的祖靈屋
-
ela kwlraobo si e kadra malra kadra malra drwakaleko tamaita ka nai Acake marodrang si kacaemenga miniya la kadrw thingalenga idra ikakwa si因為火災後沒有把它建立起來,當時老頭目Acake年老生病,也不曉得如何處理
-
la~ amani kai lalalake lalakeli sa twlalake ko takatakanga dra Acake si kaivai Drangalro ka lo kacaeme kadrw kiyaomaw mwdringadringai lo kibo之後我生了老大Acake和老二Drangalro,如果生病治療都不會好
-
takibo ka kadrw kiyomaw mwdringai si ʼahwa yakai na kwdra siya ʼelengnge la drawlo si kiʼelaela ka治療過程都醫不好,剛好有靈媒的巫師就請他來詢問
-
amani kai la tomoita kanwmia malamala drwakaele ki takwlaoba laiya巫師說:火災後重建時,我們沒有把祖靈安置好
-
si la kiʼelaela nai dra ʼeleng ikakwa nai kikai si e la ki ʼelaela ki la tomoita我們再請問巫師,要怎麼跟祖靈溝通呢
-
madalame nomiya? malrase niya takwalraoba latomoita madalame nomi akaino laiya nai kiʼelaela si你們喜歡?祖靈說:我們不喜歡火災的地方,那您們喜歡什麼地方呢?
-
madalame ko akainia kawai laiya si la mani kwdra malranganai atalela ki Molawco iniya我們喜歡那邊(山邊),我和Molawco(丈夫)就把祖靈屋移到山邊
-
ahwa yakai nai konaitomoita ka nai Molawco Laʼakaroko剛好已故的祖父Molawco La'akaroko還在世
-
kwadra e tama ki e tinali ka tailabwa, twalalake ki e takaso ka Molawco siya Molawco ko 古明德 mwacongolo ki tomoini我的外公是大武的,母親生了Molawco你的兄長Molawco,古明德l叫Molawco,繼承了祖父的名字叫Molawco
-
e la osakaelre naiya si amanini amalra drwakaele kawai la tomoita si la kathariringa主導協助我們建立祖靈,之後,就越來越好
-
la nilralralralang kai cekeleta eharo tawkwalaolaobota idra la kamwdo lreʼeng kwadra lasa senayta kwdra karingiyalaita部落慢慢地整頓。但是,因為那場火災傳統衣服、歌謠都被燒毀了
-
miya maelanenga ki tarwarodrang ki saikaiyana kwadra tarwarodrang kwdra aswro kwalraobo la miya marathodota ka cekele非常感謝老一輩的,也就是火災幸存的,使我們的部落非常團結
-
makeceng kai taiyaiyaneta si laʼahwa yakai kwdra asonzinciyonga adaihiyonga我們都非常的團結,也剛好部落有當村長的、有當代表的
-
la ʼahwa la ki kiya sinkiyo, anea kwadra kiya sinkiyo na daihiyo amiyaniana…la kai daihiyo cekele na karimoronga mamiya ki 石美葉lamani ko代表 ko潘代表剛好有當選的,記不得是誰當選代表...後來有石美葉和潘代表當過代表
-
sa mani ko潘代表 la (音檔drakalan正確drakalenga) ka lakiʼingta twadareʼenge dra cinocongola leʼeng si amalrikakasaw mita ka nai ka hozinkai si潘代表的時候,重新製作婦女會穿著的傳統服飾以及舞蹈
-
e sa iyala maelaka yakainanta kawai 北部 na tabere si yomwananta 合唱團嗎?我們不是在北部一起參加過合唱團嗎?
-
la akase mwalra tekeʼeta sa senay nako kiyomaw sa senay dra droma la twsenayko senayta ka ngodradrekai因我不同意用其他歌謠,就立刻不用其他歌謠,然後我就唱我們自己的歌謠
-
twsa~~senaykola arakai ki sa senayta ka angodradrekai la kamodo dra caʼang sa senay dra drindriongo dra somanema我編了很多我們魯凱族的歌謠,其他隨意傳唱的如日本歌謠等就消失了
-
somanema dra senay akase kamodo, atwse~~nayzako lo malrikakasawla ko代表akase thingale twsenayana Maleveleve aiyowata ino senay其他不同的歌謠也都消失。潘代表跳舞時馬上知道我的編曲,Maleveleve我們要去那裡唱歌
-
kwani ka sasasesenay kiyasa ka amaniko senasenay iniya amaniko twasenay leʼeng ki kai wasiyasiki ka cekeleta ka swTaromak現在傳唱的歌謠全部都是我編的,是我們部落數算的
-
la kai kiyasa senayta la kamodo kwadra drindrionga lrawtitiya la kathariringata karathodota ka cekele才有我們現在唱的那些歌;其他日語的、華語的就都消失了,部落傳唱的歌謠才一致。
-
si marathodota ka cekele mathariri kai tamiyaneta ka saka cekele makathalralraita部落團結一致,族人們彼此友愛
-
madongodongodong lamani ngata kathariringa karathodonga saka cekele只有彼此尊重、團結,部落才會更好
-
問:loi akelanga dra twkalalrisiyaneta ka soTaromak makocingalre koso ka tiyatina ikai ki kadana manema ki awnganeso ?問：到了達魯瑪克部落小米收穫祭,當家的您很重要,有那些要忙的呢?
-
wa~~makalra kai 準備 ta kai taiyaiyata tomatomana athagiligili lo ai wakela kai swaʼalrakwa ki dekase ki e takaso答：為我們的祭典有很多工作要準備的,開始的時候集會所青年會來徵詢你的大哥(古頭目)
-
la amani kai takaso ko Molaoco kwdra e amalra e amwata ki la tomoita athagilita ki taiyaiya然後由古頭目Molaoco先到祖靈屋去告知我們的做法
-
kikai e athagilita ai dareʼe itomatomanenga kaivai lo e ai dilrata lo ai amoirita lo ai drakale ki talaysi ka開始前的各種儀式,如嚐薪祭、報信(可吃阿粕)、立鞦韆等
-
yakai kaivai swaʼalrakwa kikai si la~~ e kidekase ai tomanengata ai tomane ki e kai swaʼalrakwa會所的幹部在這待命,然後跟頭目商討相互做配合的工作
-
e konako ka yakai ko e dwaredareʼe idra asarakaiya idra lo e asarakaiya karingiyalai ki lalalake ki lagane我的工作是,在家裡製作孩子以及孫子們慶典要穿的傳統服
-
la~~ e makalra kai drekase lo laiyata laiyata atoaʼalra dongodongo dra drekase ki cekele部落有很多的指示,我就遵照指示一一去做
-
問:kwasa matikaiso watwa senayso la senaya sa eea sa senay問：剛剛妳提到妳做了不少的歌,可以請妳唱一首歌嗎？
-
eki dadalenganeso e malraʼela si drengedrengere ki yataka cekele la senaya sa eea la takilalra妳改編歌頌部落的歌,請妳唱給大家聽
-
senayta ka soTaromak kwdra “aingarongoi”這一首aingarongoi是歌頌達魯瑪克的意思
-
1. aiyaoy~aingarongoingiyo iyolalay 2. aiyaoy~ cekele Taromak siniabolowane 3. aiyaoy~aingarongoingi iyolalay答：1.頌讚部落 2.達魯瑪克部落是神聖之地3.頌讚部落...
-
問:lakai kwani makalra kai dareʼe so…mato~~senayta kaivai wa wasiyasi ki cekeleta twalai kawai kabaliva takiyo kolodra takiyo saesakena妳改編了不少的歌...大家都拿來吟唱,這是數算部落從舊社(kabaliva)受人敬畏
-
amani kwa se se senayta ka lo kalalisiya kai sasenay kaivai這是用來在小米收穫祭唱的
-
問:si ko takali ka Molawco kiyawsakeni ki cekele miya madraw kwdra kwsoka saka drosaini ka yanai ka cekele古頭目(Molawco)非常受部落族人的敬重,包含妳頭目夫人
-
maro tinanganai ka ikaiki cekele koso si, ko takali ka Molawco la e ka caeme妳猶如部落的母親。古頭目生病了
-
ikai ki tawmasaneini miya kwaliso kado ki e ki yanai ka taliyalalay他在世的時候,妳非常的辛苦陪伴我們的大頭目
-
sa ʼathagili la ikakwaso si e malra e kado ki takanai ka Molawco?起初妳是如何的照顧古頭目?
-
emakocingalre sakacaeme si maelanenga siya siya kidremedreme kwani siya saka lralromane他生病時很艱苦;但是,非常感謝他懂得貼體
-
kadro akidolro mita ka sakacekele la maka dongodongota makakado la e makecenge kodra kinawmasaneini si他不會讓我太辛苦,我們都互相配合、互相照顧,身體就恢復正常
-
amani sa abibilinga ka amaninga sa amani sa lawʼonga nai tarokoko la twalainga kiya kiyalingaw kwadra 他的肺到了後期,是因為養雞,從那時他的肺受到嚴重的影響
-
ni kakaesaita la lawʼo tadra tarokoko si la lawʼo ko gamgam idra tarokokoka la amaninga kalisi 他的肺本想養雞可以讓我們生活改善,在清理雞舍時感染他的肺就不好了
-
ni kai katharithariri lawʼo ki tarokoko如果沒有養為什麼養雞不會讓他的病越來越好
-
問:si kai marodangengaso e kaikaingonga ka tinatinanga la kidremedremeso taikaiyaso Taromak問：妳年紀大了,也當了祖母、是老媽媽了,回想看看妳在Taromak部落
-
manema kwdra e lo kidremedremeso kai cekeleta kwadra takatharirila妳覺得什麼是部落的優點
-
miya yakai kwdra ata yakai kwadra ta kalalekete na mwbebeleng awa dareʼe dra ki cekele而且,能夠讓部落再提昇
-
manema kidremedremeso ki tawmasaneso ikai ki ecekele妳在部落的生活歷程裡妳有什麼想法嗎？
-
kai taceelaneso mawriva sa eea sa drosa妳所看到的,請妳述說一個或二個
-
sa etawkelakela ko ki cekeleta ka mathariri ‘aramoro kai ekotaka sakacekela我剛來的時候,整個部落非常的美麗
-
kai cekeleta ka marathodoʼaramoro kadrwa kwdra e tama riririvoa kwdra tama tama wlivalivane maka twado kathariri si部落的族人非常團結,沒有嫉妒心、沒有互相責罵,都互相照顧
-
ekecengana ki dremedremeta lo mwelaneta sakelangata mwcekele ikaingata ka cekeleta ka回到部落,用心地來改善我們的生活
-
miya kwdra akolisilisi mita kwadra iyaka amalrata swalralrai kathariri有對不起我們的,我們以有善的態度對待他
-
ka madringerese kathariri ka ta malramalra e twlisilisi ka mathariri kai cekeleta這樣才會有好的回報,不可挾怨報復,這樣部落才會更好
-
問:ai wacongolronga ko Dangalro ki tamaini a amani kwdra mailoko nai cekeleDangalro(二兒子 古昌弘)已繼承父親的職位,以後是部落的傳統領袖
-
manema kwdra saʼa kececenganeso ki Drangalro ki lalakekso問：有什麼話要勉勵Drangalro
-
e kwdra taiea ka ni kaligili kiyata kakoza lreʼeng kai vagata amiya kai kidremedremeli si第一對文化完全的熟悉、族語溝通流暢
-
koso ka tinatina miya yakai kwdra saʼa kececengaso wlreʼkeme ki Drangalro la mawriva頭目老夫人應該有勉勵的話對Drangalro說
-
maelanenga kaivai lalaketa Drangalro ka wacecele si ngilrolay taiya nai ka tinaini si tamaini答：非常感謝Drangalro從小跟隨父母看著、學著
-
la kakeceng si kalrolromale ela sikidremedreme yakai twakinai ka tina si tama他很認真也很謙虛、懂事讓父母放心
-
eene yakai kwani takatakanga niyamani takataka ikai daane si esara kiʼala kwadra laikai latade應該是由老大留在家,但是因早婚離開了家在外
-
lakadra thingathingale ocacoga ki tatomatomananeta ki cekele ceceleDrangaro慢慢的學會部落的事務
-
la kaivai Drangalro ka wacacoga wasi kidremedreme siDrangalro越來越成熟、懂事
-
amani kai ekecengana koso ka e sinsi akaligili dra vagata你是族語老師,請您用心加以指導,讓他學會族語
-
maligili avavaga kilalra si mangodalre lo avavaga kai lavavalake (kaiyasa改kaisa)現在的小孩,會聽會說,但發音不正確
-
la kakecengso ka sinsi bolro dra sa sa vagavagata請老師加緊的教導正確的族語
-
wathingale kilalra lo kawrivata wacacocogo si amani lo avavaga ka mathaligi mangodrale我們說的話 會聽懂,但是說話還是不夠標準
-
si maelanengaso ki vaiyana ta sosowaneso ki tamiyangata ka ngwdradrekai soTaromak angi sobolobolo ki kinawmasane ki Twawmase ko la tomoita ko la kaingota maelanengaso謝謝妳接受我的採訪,收穫良多;祈求我們的上帝祝福妳的身體,越來越健康,再次謝謝!